Στέβια: Φυσικό (υπερ)γλυκαντικό με 0 θερμίδες

Ένα φυτό που χρησιμοποιήθηκε επί αιώνες αντί για τη ζάχαρη, για να γλυκάνει τα ροφήματα των αυτοχθόνων Νοτιαμερικανών, αναμένεται να περάσει τις πύλες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι το 2011. Θα διεκδικήσει μια θέση στα ράφια των φυσικών γλυκαντικών ουσιών προβάλλοντας μάλιστα ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία. Πρόκειται για την εξωτική στέβια.
Πόσο γλυκιά;
Με μηδέν θερμίδες και εκατοντάδες φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη η στέβια είναι ένα βότανο αυτοφυές στην Κεντρική και Νότια Αμερική, ενώ καλλιεργείται κατά κόρον στην Κίνα, την Ιαπωνία και την Κορέα. Οι παραγωγοί εξαίρουν τις αντιυπερτασικές, αντιβακτηριακές και αντιοξειδωτικές ιδιότητές της (όπως απέδειξαν έρευνες του Πανεπιστημίου της Παραγουάης) και ισχυρίζονται ότι ρυθμίζει το ζάχαρο, προλαμβάνει την τερηδόνα, τονώνει την καρδιά, καταπολεμά την παχυσαρκία, επουλώνει τις πληγές, προστατεύει από τον μύκητα Candida και ωφελεί το δέρμα.
Μπορεί να υποκαταστήσει κάλλιστα την ζάχαρη στους διαβητικούς και έχει προταθεί, μετά από μελέτες, ως πιθανή θεραπεία της οστεοπόρωσης. Οι Κινέζοι πίνουν τσάι από τα φύλλα της για να χωνέψουν, να χάσουν βάρος, να διατηρηθούν νέοι και να ελαττώσουν το κάπνισμα και το ποτό. Το μόνο παράδοξο είναι ότι αφήνει μια μάλλον πικρή γεύση στο τέλος , κάτι που σε ορισμένα παράγωγά της εξαλείφεται με την κατάλληλη επεξεργασία.
Το μαγικό βότανο των Ινδιάνων
Όταν ο φυσιοδίφης Bertoni εντόπισε την στέβια το 1887 στα σύνορα Παραγουάης και Βραζιλίας, ανακάλυψε ότι οι Ινδιάνοι χρησιμοποιούσαν το φυτό ως δυνατό γλυκαντικό και μαγικό βότανο σε θεραπείες, όπως η καούρα του στομάχου. Οι επιστήμονες απέδειξαν ότι διαθέτει βιοχημικές ουσίες χρήσιμες στην ιατρική, μια φυσική χρωστική και μια φυτοορμόνη. Αντέχει σε βρασμό μέχρι τους 200 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που την κάνει ιδανική για τη μαγειρική, σε αντίθεση με την ασπαρτάμη, για παράδειγμα. Μπορεί να καλλιεργηθεί ακόμα και στο μπαλκόνι. Τα φύλλα της χρησιμοποιούνται φρέσκα ή αποξηραμένα (ξηρά είναι 15-30 φορές πιο γλυκά από την ζάχαρη), στο φαγητό, σε σαλάτες, ποτά και γλυκά. Λέγεται ότι 100 γραμμάρια στέβια μπορούν να γλυκάνουν 180 λίτρα τσάι.
Ακόμα διχάζει η χρήση της
Προσπαθώντας να κερδίσει μερίδιο στην παγκόσμια αγορά της ζάχαρης η στέβια σκόνταψε πολλές φορές στην απαγόρευση ή τον περιορισμό στη χρήση της, την  οποία επέβαλαν οι αρμόδιοι φορείς έγκρισης τροφίμων σε διάφορες ηπείρους, με ποικίλες δικαιολογίες. Γι΄ αυτό και μέχρι τώρα παλεύει για μια θέση στην κουζίνα των ευρωπαϊκών χωρών, όπου τη βρίσκουμε μόνο ως διαιτητικό συμπλήρωμα. Ωστόσο οι Ιάπωνες και οι Κορεάτες τη χρησιμοποιούν πριν από το 1970 (ακόμα και στην Coca Cola), σε αντικατάσταση άλλων γλυκαντικών ουσιών που θεωρήθηκαν καρκινογόνες. Ακολούθησαν οι Ινδοί και οι Μαλαισιανοί. Οι Αμερικάνοι, οι Νεοζηλανδοί και οι Αυστραλοί από τα τέλη του 2008 τη βάζουν στο τραπέζι τους ως υποκατάστατο της ζάχαρης. Οι Ελβετοί και οι Ισραηλινοί επίσης τη γεύονται. Οι Γάλλοι πήραν έγκριση για τη χρήση της στα τρόφιμα για δύο χρόνια. Είναι από τα λίγα φυτά που, ενώ μπορεί να καλλιεργηθεί νόμιμα στις περισσότερες χώρες, σε κάποιες απαγορεύεται και σε άλλες περιορίζεται η χρήση της. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρούσε μέχρι τώρα ότι δεν έχει επαρκή στοιχεία για την επικινδυνότητά της απορρίπτοντας εργασίες Βέλγων ερευνητών που τη χαρακτήριζαν αθώα για την υγεία. Κάποιες μελέτες που έγιναν για να διαπιστωθεί η επίδραση της ζάχαρης του φυτού (στεβιοσίδη) σε τρωκτικά, έδειξαν τοξική δράση στα νεφρά, μείωση της γονιμότητας, αντισυλληπτικές ιδιότητες, υπογλυκαιμία, υπόταση και καρκίνο, ενώ άλλες έρευνες ήρθαν να αντικρούσουν τις προηγούμενες. Κάποιοι ανέφεραν επίσης ότι οι Ινδιάνες χρησιμοποιούσαν το φυτό ως αντισυλληπτικό. Όπως εικάζεται πάντως, πίσω από τα αποτελέσματα των εκάστοτε ερευνητών ενδέχεται να κρύβονται συμφέροντα εταιρειών. Τελικά τον περασμένο Απρίλιο η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) ανακοίνωσε ότι η ζάχαρη του φυτού στέβια είναι ασφαλής τοξικολογικά.
Το φυτό της νέας χιλιετίας;
Η ζάχαρη που παράγεται από τα γλυκά φύλλα του φυτού (στεβιοσίδη και ρεμπαουδιοσίδη) είναι λευκή και κρυσταλλική και έχει χαρακτηριστεί ως «η ζάχαρη του μέλλοντος». Τα υπολείμματα της κατεργασίας της χρησιμοποιούνται ως ζωοτροφή. Οι πρώην καπνοπαραγωγοί της χώρας μας εξετάζουν τα τελευταία χρόνια το ενδεχόμενο να την καλλιεργήσουν (η παραγωγή της μοιάζει πολύ με εκείνη του καπνού), γιατί πιστεύουν πως εξασφαλίζει καλό εισόδημα. Εκτιμούν ότι, μόλις δοθεί το πράσινο φως για τη χρήση της από τις πολυεθνικές εταιρείες και την είσοδό της στην ευρωπαϊκή διατροφή, θα μπορεί να αρχίσει η βιομηχανική και εμπορική της εκμετάλλευση.
Παγκόσμιο Συνέδριο
Πάντως οι Ινδιάνοι της Παραγουάης, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι αρρωσταίνουν σπάνια και ότι είναι πάντα σε φόρμα χάρη στο φυτό, δεν θα έχουν λόγο στο 2o Παγκόσμιο Συνέδριο για την ανάπτυξη και τις προοπτικές της στέβια, που θα διεξαχθεί  28-29 Οκτωβρίου στην Μάλτα, όσο και αν η πατρίδα τους αγωνίζεται να αναγνωριστεί διεθνώς ως χώρα προέλευσης του μαγικού βοτάνου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...